Uyumamanız gerektiği halde uykunuz gelmişse canınız sıkılabilir. Hiçbir şey yapmadan direnirseniz, uykuya yenik düşebilirsiniz! Peki, ne yapabilirsiniz?

Günde 8 saat uyuyan bir insan, yılda 2880 saatini veya 120 gününü uykuda geçirmiş olur. Yani insan, hayatının önemli bir bölümünü uykuda geçiriyor. 21. yüzyıldayız; ancak hala “uyku” ile ilgili bilinenler çok az. Bu gizemli rüya âlemi, yemek-içmek kadar önemli. Uyuyamamak ve her zaman uykulu olmak, bazı sağlık sorunlarının habercisi olabilir. Bu klinik vakaların dışında bazı durumlarda uykunuz gelse bile uyanık kalmanız gerekebilir. Geç uyumuşsunuzdur; ancak sabah işe gitmek zorunda kalırsınız. Üzerinize bir ağırlık çöker, hemen kıvrılıp uyumak istersiniz; ama mutlaka bir işiniz vardır, uyumamanız gerekir. Bu gibi durumlarda uykunuzu açabilirsiniz.Kahveden başlayarak soğuk duş almaya kadar uzanan geniş bir öneri listemiz var. “Uyumamanız” gerekiyorsa aşağıdakilerden biri işinize yarayabilir!

Uyku Açan Yiyecek ve İçecekler

Kahve: En çok bilinen, hemen hemen herkesin denediği veya uyguladığı bir yöntem olan kahve tüketimi, uyku açmak için en etkili yöntemlerden biridir. Kahve, uyarıcı etkisi olan bir gıdadır ve uyku hormonunun üretimini geciktirir. Bilim adamlarına göre, yatağa gitmeden 3 saat önce kahve tüketmek, uyku hormonu üretimini 40 dakikaya kadar geciktirebiliyor. Kahvede bulunan kafein, aynı zamanda vücut saatini de değiştiriyor. Bu sebeple gece fazla tüketilmemesi konusunda uyarılar var. Kahvedeki kafein, kalp atışını hızlandırır, kendinizi daha dikkatli ve daha iyi hissetmenizi sağlar. Uyanır uyanmaz, açken kahve içerseniz kan şekeriniz aniden düşebilir. Uymamanız gerekiyorsa damak tadınıza göre bir kahve çeşidi tüketebilirsiniz.

Siyah Çay: Genel bir inanıştır; çay uykuyu kaçırır! Bazı uzmanlar bunun aksini söylese de çayda bulunan kafeinin, kahvede olduğu gibi uyku açma özelliği vardır; ancak bazı bünyelerde düşük kafein miktarı sebebiyle etkili olmayabiliyor. Pratik bir mantıkla; 1 bardak demli çay içen bir kişi, içeriğindeki kafein miktarı ve vücudunun buna tepkisi kadar uyanık kalabilir. Yani çay ve uyku ilişkisinde kişilere göre değişen, izafi bir durum söz konusu… Ne kadar çay tüketirseniz, aldığınız kafeinle doğru orantılı olarak uyanık kalabilirsiniz. Bir başka ifadeyle, çay içtikten sonra uykusu açılan kişiler, vücudu kafeine karşı etkili olamayan kişilerdir.

Yeşil Çay: Siyah çay kadar olmasa da bir miktar kafein içeren yeşil çay, canlılık vererek uykuyu geciktirir, zihnin açılmasına yardımcı olur. Uyku açmak için poşet yeşil çay değil, demleme yeşil çay öneriliyor.

Elma: Elma, doğal bir “uyku açıcı”dır. İçeriğindeki fruktozun uyku açma özelliği vardır. Kahve gibi ani bir “uyandırıcı” etkisi olmasa da, içeriğindeki sukroz, glikoz hızla kana karışır. Fruktozun sindirimi de uzun sürer. Böylece elma uzun süre enerji sağlayabilir. Kahve kadar etkili olmasa da uzun süre canlılık verir. Elmanın sağlığa diğer yararlarını da göz önüne alırsanız ideal bir seçenek gibi görünüyor.

Çikolata: Çikolata da uyku açan besinler arasında yer alır. Bünyesinde uyku kaçıran ve enerji veren kafein bulunur. İçeriğindeki “teobromin” adı verilen uyarıcı madde de, kalp ritminin hızlanmasına yol açar. Böylece enerji ve canlılık vererek, uyku açmada yardımcı olur. Özellikle sıcak çikolata, birkaç saatliğine enerji sağlayarak, uyanık kalmanıza yardımcı olur.

Meyveler: Kayısı, şeftali, erik ve kiraz gibi meyveler de önerilebilir. Bazı durumlarda uyku açma konusunda kahve ve çaydan 10 kat daha fazla etkili olabiliyorlar.

Süt ve portakal: 15 dakika içinde 1 bardak süt ve 1 bardak portakal suyu içildiğinde sindirim sistemi aktif hale getirilir ve uyanıklılık verir. Birbiri ile uyumsuz olan bu iki sıvı, sindirim sırasında midenin tam kapasite çalışmasına yol açar. Bu iki sıvının kısa aralıklarla tüketilmesinin, bazı durumlarda 3-4 saat uyanık kalmayı sağladığı belirtiliyor.

İçecekler: Enerji içecekleri ve gazlı içecekler de kafein içerir. Aynı zamanda enerji veren bu tür içecekler, uyanık kalmanıza yardımcı olabilir.

Vitamin hapları: Doğal gıdalarla uykunuzu açamazsanız, “efervesan” (suya atıldığında eriyen) vitamin hapları deneyebilirsiniz. Bu tür vitamin hapları, yorgunluk ve bitkinliğin azalmasını sağlar, enerji metabolizmasına katkı yapar.

Diğer besinler: Uyku kaçıran besinlerden en önemlileri de şunlardır; sarımsak, acı biber, baharatlar, fasulye, brokoli, karnabahar, Brüksel lahanası, greyfurt, kereviz, yağlı ve kızarmış yiyecekler, koyu yapraklı sebzeler, balık, kırmızı et, domates sosu…

Uyku Açmak İçin Yöntemler

Sakız çiğnemek, çene kaslarını sürekli aktif halde tutar. Bu da uykunun bastırılması için iyi bir yöntemdir. 

Havasız ve sıcak ortamlar uyku getirir. Uyanık kalmak için bol oksijenli, serin hatta soğuk ortamlar seçilmelidir. 

Yüzünüzü düzenli aralıklarla soğuk suyla yıkamanız, uykunuzu geciktirir. 

Ense bölgesi, saç diplerine soğuk suyla buz poşeti ile hafif masaj yapmayı deneyebilirsiniz. Emin olun uykunuzu unutacaksınız! 

Aynı pozisyonda uzun süre oturmak, vücudu uyku düzenine sokar. Bu sebeple pozisyonunuzu düzenli aralıklarla değiştirmelisiniz. 

Basit egzersizler yapabilirsiniz. Esneme ve gerinme hareketleri, uykunuzu açabilir. 

Uzanarak televizyon izlemek, yatarak telefon karıştırmak veya kitap okumak vücut saatinizin “uyku” algılamasına yol açar. Bu sebeple bu tür işleri dik oturarak yapmanız uykunuzu geciktirecektir. 

Çalıştığınız veya beklediğiniz yer loş bir ortamsa, uykuya davetiye çıkarabilirsiniz. Aydınlık ve ferah ortamlar, uykuyu geciktirecektir. 

Hareketli müzik dinlemek, beyninizin gönderdiği sinyaller sayesinde enerji yüklemenize yol açar. Böylece uykunuz gecikir. Tam tersi hafif ve yavaş müzikler de uykunuzu getirebilir. 

Yürüyüş ve hafif koşu yapmak, enerji metabolizmasını harekete geçirerek uykuya geçmeyi geciktirir. 10 dakikalık bir yürüyüş, vücuda 2 saat enerji sağlar. Bu da uykusuz kalmanız için yeterli olabilir. 

Spor yapmak, dans etmek, merdiven inip çıkmak gibi kan akışını hızlandırıcı aktiviteleride deneyebilirsiniz. Bu tür eylemler, uykunun düşmanıdır. 

Beyninizi çalıştırıcı aktiviteler yapabilirsiniz. Örneğin; bulmaca çözün, eğlenceli ve hareketli videolar izleyin. Maksat, vücudunuzun uyku algısını değiştirmek! 

Size garip gelebilir; ancak kahkaha atmanın uyku açtığına dair iddialar var. Kahkaha atınca mutluluk hormonu olarak bilinen “endorfin” hormonu salgılanır. Böylece vücuda oksijen alımı artar ve enerji seviyesi yükselir. 

Gün içinde 5 ila 30 dakikalık “kestirmeler” uykunuzu açabilir. Bilimsel bir araştırmada bu sonuca varılmış. Bunun tek şartı günde bir kez kestirmeniz! 

Akşam hafif yemekler yemek, uykunuzu geciktirebilir. Elma yiyip, çay da içerseniz, istediğiniz filmi uyumadan seyredebilirsiniz. 

Gece yatmadan önce tüketilen kırmızı et, bitter çikolata, sarımsak, kahvaltılık tahıllar ve şeker barları uykuyu kaçırmada etkilidir. 

Birkaç kişi ile 10-15 dakika sohbet etmeniz veya telefonla konuşmanız, uykunuzu açacaktır. Hararetli bir tartışma da yapmışsanız uykusuz kalmanız kaçınılmaz! 

Nefes egzersizleri, zihinsel performansı yükselterek kandaki oksijen oranını artırır. Bu da enerji vererek, uykunuzu geciktirir. Nefes alıp verirken karnınızı kullanmanız daha faydalı olacaktır. 

Oyun bağımlısı değilseniz, bilgisayar ve mobil telefon oyunlarını da tavsiye edebiliriz. Dikkatinizi oyuna vererek zihninizi çalıştıran oyunlar uykunuzu geciktirebilir. 

Uyku açmak için en etkili çözümü en sona bıraktık! Herkes bunu uygulayamayabilir. Soğuk bir duş veya soğuğa yakın ılık bir suyla alınan duş, kesinlikle uykudan eser bırakmayacaktır. Denemek ister misiniz?